سهام عدالت چیست و ساز و کار آن چگونه است؟
خرید و فروش سهام عدالت در بورس از آنجایی شروع شد که آیت الله خامنه‌‌‌ای رهبر انقلاب موافقت خود را با درخواست رییس جمهور مبنی بر آزاد سازی سهام عدالت اعلام کرد. بنابراین سهام عدالت که قبلا سود نقدی شرکت‌های زیرمحموعه آن در بازه‌های زمانی ۶ ماهه و یک ساله به حساب سهامداران آن واریز میشد قرار است به دو روش در اختیار عموم افراد قرار گیرد که در ادامه در خصوص روش‌های سرمایه گذاری در سهام عدالت و سوالات رایج در خصوص آن صحبت می‌کنیم.
داستان سهام عدالت از آنجایی شروع شد که شرکت‌های دولتی باید به سمت خصوصی شدن رفته و در واقع دولت سهم خود را از تصاحب این شرکت‌ها در قالب اصل ۴۴ قانون اساسی کم می‌کرد و به همین دلیل بخشی از سهام شرکت‌های دولتی تعیین شده، به قشرهای کم‌درآمدتر فروخته شد که شامل افراد تحت پوشش کمیته امداد، سازمان بهزیستی و رزمندگان فاقد شغل بود و بعدا گروه‌های دیگری نیز به آن اضافه شدند و به همین ترتیب حدود ۵۰ تا ۶۰ میلیون نفر در حال حاضر مالک سهام عدالت محسوب می‌شوند.
ثبت نام در سامانه سهام عدالت
عموم افراد برای آزاد شدن و خرید و فروش سهام عدالت در بورس در ابتدا باید وارد سامانه www.samanese.irشوند. بعد از ورود به سامانه با صفحه زیر مواجه می‌شود که باید اطلاعات موجود در صفحه را مطالعه و در نهایت اطلاعات را تایید کند.
در مرحله بعدی نیز فرد باید کد ملی خود را وارد کند و پس از آن اطلاعات خود را در هر مرحله تکمیل کند. در نهایت هم یک کد به شماره موبایل معرفی شده در سامانه ارسال می‌گردد که فرد باید آن کد را وارد سامانه کرده و در نهایت ثبت نام خود را تایید کند. پس از آن فرد با شکل زیر مواجه می‌شود. همانطور که در شکل مشخص شده اس هر سرمایه گذار باید اطلاعات موجود در این بخش را نیز تعیین کند اما نکته مهم در این بخش گزینه ” آزادسازی سهام عدالت ” می‌باشد که سرمایه گذار باید با مراجعه به این بخش یکی از دو گزینه سرمایه گذاری مستقیم و یا سرمایه گذاری غیر مستقیم را انتخاب کند.
سرمایه گذاری مستقیم و غیر مستقیم در سهام عدالت
در بخش فبل گفتیم که عموم افراد قادر به سرمایه گذاری در سهام عدالت می‌باشد که این سرمایه گذاری به دو صورت مستقیم و سرمایه گذاری غیرمستقیم می‌باشد. پس برای خرید و فروش سهام عدالت در بورس فرد باید یکی از این دو حالت را انتخاب کند. در سرمایه گذاری مستقیممسئولیت حفظ، نگهداری و مدیریت سهام اختصاص‌یافته به عهده سهامدار بوده و برای حفظ ارزش سهام تخصیص‌یافته، قابلیت نقل و انتقال سهام به فرد دیگر و فروش آن بر اساس محدودیت‌های زمانی و مقداری تعیین‌شده توسط شورای عالی بورس امکان پذیر می‌باشد. در این حالت دارنده سهام عدالت بعد از انتخاب روش مستقیم ۲ ماه فرصت دارد تا با مراجعه به سامانه سجام و احراز هویت در کارگزاری‌ها، دفاتر پیشخوان دولت و شعب برخی از بانک‌ها از مقدار دقیق سهام اختصاص یافته مطلع شود. حال برای فروش سهام فرد باید کد بورسی دریافت کند تا بتواند دارایی خود را به فروش برساند. برای دریافت کد بورسیاز لینک زیر اقدام کنید.
در
سرمایه گذاری غیر مستقیمنیز مالکیت و مدیریت سهام عدالت از طریق شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی خواهد بود و سهام دار حق انتقال به غیر و دخل و تصرف در آن را نخواهد داشت و در موعدهای زمانی مقرر از مزایای سرمایه گذاری در این صندوق بهره مند خواهد شد و این سهام در قالب صندوق‌های سرمایه گذار قابل معامله (۷۰ درصد) و صندوق‌های سرمایه گذاری پروژه استانی (۳۰ درصد) می‌باشد. پس حتما در انتخاب روش سرمایه گذاری خود دقت کنید چرا که امکان تغییر آن وجود ندارد. پس اگر دانش کافی در خصوص بازار سرمایه و سرمایه گذاری ندارید بهتر است که روش سرمایه گذاری غیرمستقیم را انتخاب کنید. انتخاب روش آزادسازی سهام عدالت تنها یک بار امکان پذیر است.
برای انتخاب روش آزاد سازی در سامانه الکترونیکی سهام عدالت، می‌بایست شماره شبا بانکی و شماره تلفن همراه خود را در سامانه ثبت نمایید. اگر قبلا اقدام نموده اید، دیگر نیازی به ثبت مجدد شماره شبا و تلفن همراه نخواهید داشت. در نسخه جدید سامانه سهام عدالت، میتوانید از خدمات گذشته نظیر مشاهده صورت وضعیت دارایی سهام عدالت، مشاهده صورت وضعیت واریز سود، ثبت و یا تغییر شماره شبا بانکی و تلفن همراه همچنان بهره مند باشید.
سهام عدالت را چگونه به فروش برسانیم.
در بخش قبل گفتیم که افراد قادر به دو روش سرمایه گذاری می‌باشند. در سرمایه گذاری مستقیم بعد از تخصیص سهام سرمایه گذار می‌تواند مدیریت سهام خود را در اختیار بگیرد و در موعد زمانی تعیین شده آن را به فروش برساند. اما سوال اینجاست که زمان فروش سهام چه زمانی است. صحبت‌های رئیس‌جمهور و وزیر اقتصاد در جلسه هیات دولت روز چهارشنبه دهم اردیبهشت ماه نشان می‌دهد که آزادسازی سهام عدالت در بورس به صورت چند مرحله‌ای انجام خواهد شد. به عبارت دیگر ۱۰۰ درصد سهام یک سهامدار در چند مرحله آزاد می‌شود. رییس جمهور در جلسه هیئت دولت در این خصوص عنوان کرد با چارچوبی که سازمان بورس تعیین می‌کند مشخص می‌شود که مثلا ۳۰ درصد سهام را بتوانند ظرف چند ماه آینده مردم به فروش برسانند. ۳۰ درصد دیگر چند ماه دیگر که مقررات این را شورای عالی بورس مشخص می‌کند. پس فروش سهام عدالت در چند مرحله خواهد بود و اینطور نیست که فشار فروش یکباره بر بازار ایجاد شود. پس خرید و فروش سهام عدالت در بورس در چند مرحله می‌باشد که توسط شورای عالی بورس تعیین می‌شود.
ارزش سهام عدالت در حال حاضر چقدر است؟
در حال حاضر دو دهک کمیته امداد و سازمان بهزیستی برگه سهام یک میلیونی دارند و غیر از آن، ۲۵ میلیون نفر برگه‌های سهام عدالت ۵۳۲ هزار تومانی و ۱۰ میلیون نفر برگه‌های سهام ۴۷۸ هزار تومانی دراختیار دارند. اگر وارد سامانه سهام عدالت شوید ارزش سهام شما درج شده است که برای برخی حدود ۵۳۲۰۰۰ تومان و برای برخی نیز ۱۰۰۰۰۰۰ تومان درج شده است. ارزش واقعی سهام عدالت برای سهام عدالت ۵۰۰۰۰۰ تومانی بین ۵ تا ۷ میلیون و برای سهام عدالت یک میلیون تومانی بین ۱۰ تا ۱۴ میلیون می‌باشد. یعنی ارزش سهام عدالت چیزی حدود ۱۰ الی ۱۲ برابر شده است.
شرکت‌های موجود در سهام عدالت برای خرید و فروش سهام
شرکت‌های موجود در سهام عدالت شامل ۴۹ شرکت می‌باشد که شامل شرکت‌های آلومینیوم ایران یا ایرالکو با مالکیت ۳۰% و ایران خودرو یا خودرو با مالکیت %۳ و بانک تجارت با مالکیت ۴۰% و بانک صادرات ایران با مالکیت ۴۰% و بانک ملت با مالکیت ۳۰% و پارس سویچ با مالکیت ۴۶% و پالایش نفت بندر عباس با مالکیت ۲۰% و پالایش نفت تهران با مالکیت ۷۰% و پالایش نفت شیراز با مالکیت %۱۰ و پالایش نفت اصفهان با مالکیت ۲۰% و پالایش نفت تبریز با مالکیت ۲۰% و پتروشیمی‌مارون با مالکیت ۳۰% و پست بانک با مالکیت ۲۵% و چادرملو با مالکیت ۲۱% و حمل و نقل پتروشیمی‌با مالکیت ۲۹% و سایپا با مالکیت ۱% و سرمایه گذاری توسعه صنعتی ایران با مالکیت ۲۳% و سرمایه گذاری رنا با مالکیت ۲% و سیمان داراب با مالکیت ۵۰% و سیمان دشتستان با مالکیت ۳۴% و فولاد آلیاژی ایران با مالکیت ۳۹% و فولاد خوزستان با مالکیت ۳۰% و فولاد مبارکه اصفهان با مالکیت ۳۰% و کارخانجات مخابراتی ایران با مالکیت ۳۵% و کشتیرانی جمهوری اسلامی‌ایران با مالکیت ۲۴% و گل گهر با مالکیت ۱۱% و مخابرات ایران با مالکیت ۲۰% و مدیریت پروژه‌های نیروگاهی ایران با مالکیت ۲۶% و ملی صنایع مس ایران با مالکیت ۳۷% و نیرو ترانس با مالکیت ۳۱% و بیمه دانا با مالکیت ۵۵% و پالایش نفت لاوان با مالکیت ۲۰% و پتروشیمی‌ارومیه با مالکیت ۶% و پتروشیمی‌بندر امام با مالکیت ۳۰% و پتروشیمی‌بوعلی سینا با مالکیت ۳۰% و پتروشیمی‌بیستون با مالکیت ۳۰% و پتروشیمی‌تبریز با مالکیت ۱۰% و پتروشیمی‌خوزستان با مالکیت ۳۰% و پتروشیمی‌شهید تند گویان با مالکیت ۱۰% و پتروشیمی‌فجر با مالکیت ۳۰% و پتروشیمی‌جم با مالکیت ۱۵% و دخانیات ایران با مالکیت ۲۸% و ساختمان سد و تأسیات آبیاری یا سابیر با مالکیت ۴۹% و شهر صنعتی البرز با مالکیت ۲۳% و شهر صنعتی رشت با مالکیت ۵۸% و شهر صنعتی با مالکیت ۲۱% و مشانیر با مالکیت ۴۲% و مگا موتور با مالکیت ۰.۵% و صنایع پتروشیمی‌خلیج فارس با مالکیت ۴۰% می‌باشد.
آیا برگه‌های کاغذی سهام عدالت مشمول سهامداری می‌باشد؟
صرفا برگه‌های سهام عدالت مشمول سهامداری نمی‌باشد بلکه سهام عدالت ویژه آنهایی می‌باشد که با در دست داشتن برگه‌های دعوتنامه سهام عدالت و سایر مدارک لازم تشریفات ثبت نام را در بازه زمانی تعیین شده (تا پایان اسفندماه ۱۳۹۴) انجام داده و مشخصات آنها در سامانه سهام عدالت درج شده باشد مشمول سهام عدالت می‌باشند. پس سهام عدالت شامل تمام افرادی می‌باشد که در زمان ثبت نام اولیه اسامی‌آنها در فرم جمع آوری اطلاعات تکمیل و ارسال گردیده و دعوتنامه سهام عدالت نیز برایشان صادر شده و فرآیند ثبت نام آنها طی شده است. البته این نکته را هم مد نظر داشته باشید که برگه‌های کاغذی سهام عدالت قابلیت خرید و فروش ندارند.
آیا امکان ثبت نام جدید در سهام عدالت وجود دارد؟
در بخش‌های قبل گفتیم که سرمایه گذاران با مراجعه به سامانه samanese.ir قادر به دیدن اطلاعات سهامداری خود و موعدهای زمانی دریافت سود نقدی هستند. اما برای افرادی که قبل از سال ۹۴ سهام عدالت تعریف نشده است در حال حاضر امکان ثبت نام مجدد وجود ندارد.
آیا سهام عدالت به رایگان به افراد داده شده است؟
سهام عدالت به رایگان در اختیار عموم مردم قرار نگرفته است بلکه زمانی که این سهام برای عموم جامعه در نظر گرفته شد مبلغ واقعی آن از سود نقدی شرکت‌ها که سالانه باید به سهامدار پرداخت میشد کسر شده است و به همین دلیل پرداخت سود نقدی از سال ۹۵ به سهامداران سهام عدالت پرداخت شده است و قبل از آن هیچگونه واریز سودی انجام نشده است.
نمایشگر ویدیو
برای خرید و فروش سهام عدالت در بورس نیاز به کد بورسیدارید که میتوانید از طریق لینک زیر اقدام کنید.
